เงินกู้นอกระบบ น่ากลัวกว่าที่คิด
เราจะสังเกตุเห็นป้ายเล็กๆติดตามเสาไฟฟ้า และในป้ายนั้นก็จะเห็นข้อความชวนให้มอง เป็นหนังสือตัวโตๆเลยว่าเป็นเงินด่วนทันใจ ไม่ตรวจเอกสารใดๆแค่ใช้เพียงบัตรประชาชนเท่านั้นก็สามารถรอรับได้เลย รู้ผลภายใน 15 นาที ซึ่งเงินกู้พวกนี้ก็คือ เงินกู้นอกระบบ ดอกเบี้ยสูงจนเกินกว่าที่กฏหมายกำหนดไว้มากๆ แม้จะมีจุดขายด้วยการให้เงินด่วนแบบไม่ตรวจเอกสารได้เงินมาจริง แต่ก็การติดตามหนี้ก็มีการทวงเงินที่โหดและด่วนรุนแรงนั้นยอมไม่แพ้กัน
ดอกเบี้ยสูงมาก
ดอกเบี้ยแค่ร้อยละ 10 ต่อเดือน หนี้รายวันก็ดูเหมือนผ่อนไหว แต่มาคิดดูว่าดอกเบี้ยเท่ากับ 120% ต่อปีนั้น แซงหน้าเงินต้นไปกว่าเท่าตัว หากได้เข้าเริ่มกู้เงินก้อนแรกแล้ว จะไม่สามารถออกจากวงจรนี้ได้เลย ซ้ำร้ายหลายคนต้องไปกู้เพิ่มเพื่อมาจ่ายดอก ทำให้เป็นทาสไปตลอดชีวิต (แล้วถ้าบางรายเสียดอกเบี้ยร้อยละ 20 ต่อเดือนล่ะแทบไม่อยากคิดตาม)
ลองมาทำความเข้าใจกันชัดๆ ระหว่างดอกเบี้ยของหนี้ในระบบและหนี้นอกระบบสมมติกู้เงินที่ 10,000 บาท
หนี้ในระบบ ดอกเบี้ย 23%ต่อปี คืนเงินใน12 เดือน เงินต้นและดอกเบี้ยรวม 11,289.12 บาท = ดอกเบี้ย 1,289.12 บาท
หนี้นอกระบบ ดอกเบี้ย120% ต่อปี คืนเงินใน 12 เดือน เงินต้นและดอกเบี้ยรวม 22,000 บาท = ดอกเบี้ย 12,000 บาท
ดอกลอย
จะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ทั้งก้อนในคราวเดียวกัน ก็สามารถเลือกชำระได้เพียงดอกเบี้ยเพียงอย่างเดียวก็จะให้ลูกหนี้ส่งดอกเบี้ยเดือนละ 1,200 บาทไปเรื่อยๆ จนกว่าลูกหนี้จะมีเงินต้นครบ 10,000 บาทมาใช้คืน ซึ่งเป็นไปได้ยากมาก ทำให้ลูกหนี้ไม่สามารถหลุดจากการเป็นหนี้ได้เลย หรือลูกหนี้จะต้องไปกู้หนี้ใหม่เพื่อมาใช้หนี้เก่าซึ่งส่วนใหญ่เป็นการกู้ในวงเงินที่มากกว่าเดิมและเมื่อทบเข้าไปยาวนานจากกู้จากหลักพันบาทอาจจะลอยไปเป็นหลักหมื่นหรือหลักแสนเมื่อลูกหนี้ไม่สามารถชำระหนี้ได้
ล้ม
“ล้ม เงินที่ส่งมาแล้ว 30 วัน” ยกตัวอย่าง เงินกู้ 10,000 บาท คิดดอกเบี้ย 1,200 บาท รวมเป็น 12,000 บาท ให้ผ่อนชำระเป็นเวลา 30 วัน วันละ 40 บาท ในระหว่างที่ผ่อนชำระหากวันใดวันหนึ่งลูกหนี้ไม่สามารถส่งเงินได้ เจ้าหนี้จะล้มกระดาน ก็คือการยกเลิกเงินที่ลูกหนี้ส่งมาแล้วไม่นับและเริ่มนับใหม่ ซึ่งวิธีนี้ก็เป็นตัวซ้ำเติมทำให้ลูกหนี้จำนวนไม่น้อยไม่สามารถหลุดจากการเป็นหนี้ได้
สัญญากู้ที่ไม่ชัดเจน
ในการทำสัญญาเงินกู้นอกระบบลูกหนี้ส่วนใหญ่ไม่สามารถขอตรวจสอบกับเจ้าหนี้ได้ ส่วนใหญ่สัญญาไม่มีการกำหนดระยะเวลาที่ชัดเจน และลูกหนี้ก็ไม่สามารถต่อรองกับเจ้าหนี้เงินกู้เสาไฟฟ้าได้ด้วย ส่งผลให้ลูกหนี้ รวมจะไม่ได้รับความคุ้มครองทางกฎหมาย ซ้ำร้ายลูกหนี้บางคนเซ็นท์เอกสารเปล่าคราวนี้บันเทิงเลยครับเจ้าหนี้นอกระบบสามารถจะเขียนสัญญาเงินกู้ยังไงก็ได้
ทวงหนี้โหด
หนักที่สุดของการเป็นหนี้นอกระบบ คือการทวงนี้ในกรณีลูกหนี้ที่ผิดนัดการจ่ายเงินมักจะมีการข่มขู่ คุกคาม ดูหมิ่นทำให้อับอายหลายกรณีก็ถึงขนาดมีการทำร้ายร่างกายลูกหนี้ ทำลายทรัพย์สิน ลุกลามไปถึงคนใกล้ชิด หรือครอบครัว หนักสุดก็อาจถึงชีวิต
การเป็นหนี้นอกระบบนั้นเป็นเรื่องที่น่ากลัวหากเราขาดสภาพคล่องต้องหันไปดูที่ต้นเหตุของการเกิดหนี้ และรู้จักหาทางเพิ่มรายได้ลดรายจ่าย และเจราจากับเจ้าหนี้ (การปรับปรุงโครงสร้างหนี้) ก่อนที่จะเลือกทางตัดช่องน้อยแต่พอตัว เราต้องรู้จักวางแผนการบริหารหนี้แม้จะดูยาวไกลแต่ก็ต้องทำ การเป็นหนี้เรายังใช้เวลาสร้างขึ้นมา ดังนั้นการแก้ปัญหาเรื่องหนี้ก็ต้องใช้เวลาเช่นกัน